VERBREKING SAMENLEVING

Het komt tegenwoordig steeds vaker voor dat mensen ongehuwd samenwonen en kinderen krijgen. Hoewel de regels voor echtscheidingen en ontbindingen van geregistreerd partnerschappen niet één op één toepasbaar zijn op ex-samenlevers, blijkt uit de praktijk dat ook samenwoners die uit elkaar gaan, het nodige moeten regelen. In veel gevallen gebeurt dit al, maar vaak ook nog niet. Dit kan ertoe leiden dat samenlevers bij het uit elkaar gaan voor vervelende verrassingen komen te staan.

Wat is handig om te regelen?

Samenlevingscontract

Een samenlevingscontract is een belangrijk (bij de notaris vastgelegd) document voor samenlevers. Dit contract legt vast hoe gezamenlijke eigendommen en financiën worden beheerd en wat er moet gebeuren bij het beëindigen van de relatie. Het zorgt voor duidelijkheid en voorkomt mogelijke conflicten. Soms is er al een samenlevingscontract waarin enkele gevolgen van de verbreking van de samenleving in zijn opgenomen. Bij zowel het opstellen van een samenlevingscontract als bij de afwikkeling van het samenleven is het verstandig om juridisch advies in te winnen. Op deze manier voorkomt u, dat er onduidelijkheid tussen u en uw ex-partner ontstaan.

Wij staan u uiteraard hier graag in bij. Hierbij helpen wij u na te denken over hoe jullie de onderlinge rechten en plichten tegenover elkaar tijdens het samenwonen zelf willen regelen, maar ook hoe jullie dit bij een mogelijke beëindiging van het samenwonen willen doen. Uiteraard hopen wij dat we dat voor niks blijken te doen, maar mocht dit onverhoopt toch nodig blijken, kan dit veel conflicten voorkomen en duidelijkheid bieden.

Erfrecht

Zonder officiële regeling erven ongehuwde partners niet automatisch van elkaar. Het is belangrijk om een testament op te stellen waarin u uw partner als erfgenaam benoemt. Dit voorkomt juridische complicaties en zorgt ervoor dat uw partner goed verzorgd achterblijft. Samenwonenden kunnen ook als partners voor de erfbelasting worden beschouwd, mits ze aan bepaalde voorwaarden voldoen. Ze moeten:

• niet getrouwd of geregistreerd partner zijn;

• ouder zijn dan 18 jaar;

• op hetzelfde adres wonen (of in elk geval ingeschreven staan);

• geen bloedverwanten zijn;

• niet met iemand anders aan bovenstaande voorwaarde voldoen.

Hierbij wordt een verschil gemaakt tussen ‘flitspartners’ en ‘gewone’ samenwoners. Flitspartners hebben een notarieel samenlevingscontract waarin ze hebben afgesproken de kosten voor het levensonderhoud met elkaar te delen en kunnen al na zes maanden als partners worden beschouwd. Voor ‘gewone’ samenwoners geldt dat ze gedurende vijf jaar aan alle voorwaarden moeten voldoen. Een samenlevingscontract is dus ook op dit gebied van belang.

Kinderen

Wanneer u als ongehuwde samenlevers kinderen krijgt, is het belangrijk om het gezag en de juridische erkenning goed te regelen. Dit betekent dat de vader het kind officieel moet erkennen. Door een recente wetswijziging krijgt de erkennende ouder automatisch ook het ouderlijk gezag over het kind. Dit biedt beide ouders juridische rechten en verantwoordelijkheden. Ook ex-samenlevers hebben de verplichting om een ouderschapsplan op te stellen en afspraken over de kinderen te maken.

Gezamenlijke aankopen en bezittingen

Bij gezamenlijke aankopen, zoals een huis of andere waardevolle bezittingen, is het van belang om goed vast te leggen wie eigenaar is en hoe de eigendommen worden verdeeld bij een eventuele scheiding. Dit kan eenvoudig geregeld worden in een samenlevingscontract.

Sociale zekerheid en pensioen

Ongehuwde samenlevers moeten er ook rekening mee houden dat zij mogelijk geen aanspraak kunnen maken op elkaars pensioen of sociale zekerheidsuitkeringen. Informeer bij uw pensioenfonds of verzekeraar wat de mogelijkheden zijn en of er aanvullende regelingen getroffen moeten worden.

Geen partneralimentatieverplichting

Een belangrijk verschil bij het verbreken van de samenleving en een echtscheiding (of ontbinding van het geregistreerd partnerschap) is dat er in het eerste geval niet zonder meer een partneralimentatieverplichting bestaat. Er is immers geen sprake van twee echtgenoten waardoor artikel 1:156 van het Burgerlijk Wetboek niet zonder meer van toepassing is. Als er kinderen uit de relatie worden geboren, kan er wel een verplichting tot het betalen van kinderalimentatie ontstaan als deze kinderen worden erkend.

Heeft u samengeleefd zonder samenlevingscontract?

Dit kan voor problemen of conflicten zorgen. Misschien hebben jullie wel gezamenlijk een huis gekocht en moet deze worden verdeeld. Of misschien hebben jullie kinderen gekregen waar afspraken over moeten worden gemaakt. Het is in elk geval raadzaam om naar een advocaat te gaan als u en uw partner uit elkaar gaan zonder een samenlevingscontract te hebben. Zonder een samenlevingscontract kunnen er namelijk veel onduidelijkheden en conflicten ontstaan.

De advocaten van AAN Advocaten hebben ruime ervaring met het begeleiden van samenlevers die uit elkaar gaan. Zij kunnen u helpen om afspraken te maken over de verdeling van bezittingen en schulden, de omgang met eventuele kinderen, en andere belangrijke zaken. Zonder een samenlevingscontract zijn deze zaken vaak moeilijk te regelen, omdat er geen vooraf vastgelegde afspraken zijn.  Wij kunnen u vervolgens adviseren over uw rechten en plichten, en u helpen om tot een eerlijke en rechtvaardige regeling te komen.

Heeft u vragen over (de verbreking van) uw samenleving? Neem contact op met een van onze advocaten.